Als ik naar buiten kijk, schijnt de zon af en toe. Heerlijk, ik ben niet zo van natte weer en zeker niet als het ook nog koud is. Ik keek met smacht uit naar de lente en de zomer, heerlijk. In de afgelopen periode heb ik behalve van de bevrijdingsfeesten, de Giro en Moederdag, zeker volop genoten van het heerlijkste zomerweer.

Seizoenen en levensfases

Eigenlijk zijn de seizoenen te vergelijken met onze levensfases. Ons leven bestaat ook uit allerlei fases. Erikson, een ontwikkelpsycholoog en psychoanalyticus, heeft de levensfases van de mens, van kind tot en met ouderdom beschreven. Het leven van een mens is eigenlijk een levensloop, waarbij iedere levensfase de focus heeft op verschillende levensgebieden. Je kunt levensgebieden zo uitgebreid maken als je wilt, maar ik denk dat de belangrijkste hieronder in het lijstje (in willekeurige volgorde) staan:

• • Persoonlijke ontwikkeling;
  • Sociale contacten;
  • Relatie/gezin;
  • Gezondheid (fysiek en psychisch);
  • Financiën;
  • Werk.

Lente (0-18)

Ons leven begint als baby, kwetsbaar, je moet nog allerlei vaardigheden aanleren en je bent niet bewust bezig met wat er om je heen gebeurd. Het belangrijkste levensgebied is hier het gezin; de papa en de mama of een andere opvoeder. Zij gaven jou hopelijk liefde, aandacht en vertrouwen; de basis voor jouw verdere levensloop. Je groeit op tot peuter, kleuter, schoolkind en puber/adolescent. Binnen deze levensfases gebeurd er veel. Je leert te praten, te lopen, zindelijk te worden, eigenwijs te zijn, schoolse vaardigheden, vriendschappen maken, om te gaan met geld, enzovoort. Hier komen duidelijk een aantal levensgebieden naar voren, persoonlijke ontwikkeling, gezondheid, sociale contacten, relatie/gezin, financiën en misschien al werk. Allerlei invloeden van buitenaf, maar ook aangeleerde of aangeboren factoren zorgen voor de ontwikkeling binnen de diverse fases. Ieder kind, ook bij meerdere kinderen in een gezin, ontwikkelt zich op een eigen unieke manier.

Zomer (19-45)

Als kind ging je ontwikkeling in principe als vanzelf, als jong adolescent, kwam je jezelf waarschijnlijk vaak pijnlijk tegen. Je zelfbeeld is kwetsbaar en je bent nog zeer beïnvloedbaar. Je ‘zomer’ als volwassen mens betreed je dan ook vaak niet met het volste vertrouwen. Je gaat studeren, op kamers of aan het werk en krijgt je eerst eigen woonplek. Alles moet je nu zelf doen, en dat gaat gepaard met vallen en opstaan. Tot nu toe was gezondheid iets wat erbij hoorde, maar waar je als jongere je niet echt mee bezig hield. Je bent steeds meer bewust van je eigen persoonlijkheid en sterfelijkheid. Je seksuele geaardheid gaat een rol spelen en je leert intimiteit ervaren met een partner. In de hoogzomer kom je verder in de volwassenheid en maak je misschien de stap tot samenwonen of trouwen. Je gaat nadenken over kinderen en misschien krijg je ze ook. Een gezin is dan weer een volgend hoofdstuk. Je hebt opeens de verantwoordelijkheid voor een klein mensje en soms blijkt die ‘roze wolk’ helemaal niet zo roze…Je moet gaan opvoeden en daarmee leren omgaan. Waar je ouders tegenaan liepen, overkomt jou nu ook en nee, helaas er is geen handleiding voor ouders! Je hebt na school een beroep gekozen. Nu merk je misschien dat dit niet meer de juiste keuze is. Geef je geld uit aan je ontwikkeling, of blijf je ‘hangen’? Je hebt een sociale rol aangenomen, bevalt je die? Bevalt het je in je relatie of als ouder?

In deze levensfase komen alle levensgebieden aan bod. Als puber kwam er veel op je pad, maar reken erop dat deze volwassenheid je heen en weer laat slingeren tussen allerlei keuzes, wat wil je en wat doe je?

Herfst (46-64 jaar)

Volgens de fases van Erikson, ben ik al bijna van middelbare leeftijd! Nou ja, gelukkig voel ik mij niet zo… Maar toegegeven het lichaam zakt…. En de weegschaal klimt…. Maar dat is ook omdat ik lui ben en niet van sporten houd.

Deze herfstfase kenmerkt zich met ouder worden. Naarmate je ouder wordt, worden zowel geest als lichaam minder vitaal. Maar tegelijkertijd is je geest ook rijker door jouw ervaringen. In je gezin merk je verandering, want je kinderen worden groter en lijken jou minder nodig te hebben. In je omgeving wordt ook iedereen ouder.  Het is de natuur; hoe ouder je wordt des te meer mensen van je eigen leeftijd overlijden. Ook voor jezelf is er een grotere kans dat je ziek wordt. Kanker, bijvoorbeeld,  is een ziekte die vaker bij ouderen voorkomt. Maar ook kom je een keer in de overgang. Al deze ingrijpende gebeurtenissen hebben een grote impact op jou als mens. Je bent op zoek naar acceptatie, tolerantie en minder negativiteit. Het kan zorgen voor stabiliteit of juist voor een verandering in je persoonlijkheid.

Een andere kant van ouder worden kan zijn dat je niet meer lekker in je vel zit, je bent onzeker want je beseft ten hoogste dat het leven eindig is en heb je dan wel er uit gehaald wat je er uit had willen halen? Deze fase heet de midlife crisis. Dit kan een intensieve, pijnlijke en verwarrende fase zijn; soms met enorme gevolgen voor het gezin, de partner en de levensstijl. Dit hoeft niet altijd zo te zijn, maar dit moment van bezinning rond deze periode, daar kom je bijna niet onderuit.

En opeens wordt je opa of oma! Je voelt je nog zo jong, maar dit drukt je daadwerkelijk met de neus op de feiten; je bent oud. Het is heerlijk hoor, die kleintjes, maar om nu altijd als oppas te fungeren? Daar heb je eigenlijk helemaal geen zin in, maar ze verwachten het stiekem wel van je. Of je vindt het leuk om op te passen, maar je mag je niet teveel bemoeien met de opvoeding. Je ziet je eigen kinderen worstelen met dezelfde problemen, waar jij tegen aanliep als jonge ouder. Wat ben je trots op je kind en eigenlijk ook op jezelf, want je hebt je daar toch maar mooi door heen geslagen.

Je vrije tijd wordt in deze fase ook belangrijk; werk is minder op de voorgrond en de tijd samen met je partner en tijd voor jezelf wint terrein. In de huidige maatschappij wordt verwacht dat wij langer gaan werken. Dit zal voor sommigen als een klap in het gezicht zijn. Als er ook nog sprake is van ontevredenheid over het werk, ligt een burn-out op de loer. Ontslag daar moet je al helemaal niet aan denken! Op een 55-plusser zit bijna niemand te wachten. Wie wil jou nou hebben?  Deze gedachten spelen nu door je hoofd. De psychologische flexibiliteit en gezondheid wordt behoorlijk op de proef gesteld. De levensgebieden komen ook in deze levensfase weer naar voren; het is persoonlijk welke prioriteiten een bepaald levensgebied heeft.

Winter (65+)

Boven de 65 ben je bejaard! Zo dat staat er dan. Dit betekent niet dat je leven voorbij is. Het is maar een getal en een woord. Maar helaas merk je steeds meer dat je gezondheid achteruit gaat. Misschien met kleine stapjes, maar het kan maar zo dat je een enorme stap terug hebt moeten doen. Jouw geestelijk vermogen, zorgen dat je wat meer vergeetachtig wordt. Je wordt wat strammer en je hoort ook niet meer zo goed. Je hoort van alles over nare ziektes, zoals dementie en alzheimer en je hoopt dat het jouw deurtje voorbij gaat. Maar je merkt bijvoorbeeld, dat je partner toch wel heel vaak iets herhaalt.

Jouw kinderen gaan volledig op in hun eigen sores en gezin. Wat wil je ook met hun puberkinderen en alles wat erbij een gezin komt kijken. Wel jammer dat zij daarom wat minder bij je langs komen en die kleinkinderen, als ze al komen, zitten ze met hun snufferd op hun mobiel te kijken en sluiten zich volledig af. Je hebt geen idee waar zij zich mee bezig houden. Dat had je niet verwacht, toen je jaren geleden zo vaak op de kleinkinderen paste.

Doodgaan; daar denk je nu ook steeds vaker aan. Niet dat je zelf dood wilt zijn, maar je merkt in je omgeving dat er toch wel veel mensen overlijden. Vrienden, buren, kennissen en familieleden sterven aan ouderdom, kanker of andere ziekten. Je voelt jezelf ook al niet zo lekker de laatste tijd en je partner kwakkelt ook een beetje. Als wij maar niet ziek worden denk je, want hoe moet de één verder zonder de ander? Gevoelens van verlies, rouw en verdriet horen niet alleen thuis bij een overlijden, maar ze spelen ook een rol tijdens het ouder worden. Elke terugval in vaardigheden is weer een beperking in je leven en het geeft verliesgevoelens. Weer een stukje afhankelijker van een ander. Niet meer goed kunnen lopen, niet meer jezelf kunnen aankleden, niet meer je eigen eten kunnen koken. En je voelt je al zo eenzaam en alleen. Om je heen valt iedereen weg en jij schuifelt maar door. Het hoeft eigenlijk niet meer. Je bent anderen alleen maar tot last. Voor jou mogen dit wel de laatste winterdagen zijn!

Nazomer

Volgens mijn eigen berekeningen zit ik dus al in de herfst. Maar ik zie het liever als een mooie, lange nazomer. Voor mijn gevoel ben ik pas net volwassen geworden, niet in leeftijd maar in emotie en gedachten. Dit proces is ook nog niet af. Elke keer groei ik weer als mens en accepteer ik wat wel en niet kan, maar niet zonder slag of stoot. Eerst proberen dan pas accepteren. Ik heb liever later spijt van iets wat mij niet gelukt is, maar wat ik toch heb geprobeerd, dan dat ik spijt heb van iets wat ik niet heb uitgeprobeerd.

Heb jij jezelf ergens herkent binnen deze seizoenen en wil je er eens met mij over praten? Neem dan contact met mij op. Samen kunnen we kijken wat we uit jouw leven(sfases) nog kunnen halen, zodat jij ook een mooie zomer, nazomer, herfst en winter kunt hebben.

info@startmoment.nl of bel 06-37118980